यसकारण म आफुमाथी गर्व गर्छु कि म जीवन बीमा अभिकर्ता हुँ । जीवन बीमालाई आफ्नो पेशा ठान्छु । जीवन बीमाका फाइदा र महत्त्व बुझाउँदै बीमा गर्न उत्प्रेरित गर्नु मेरो कर्तव्य हो । अनि बीमा कम्पनी(बिमक) र बीमा गर्न चाहने व्यक्ति ९बिमित० बीच सम्झौता गरि बीमा गराउन मध्यस्थ कर्ताको भूमिका निर्वाह गर्नु मेरो मुख्य जिम्मेवारी ठान्छु ।

आफ्ना घर, परिवार, नातागोता, इष्टमित्र, छर छिमेकी, साथी भाई र चिनजानकालाई बीमा गर्न प्रेरित गर्छु । उनीहरुको भोलीको सुन्दर भविष्यको कल्पना गर्दै अनुशासित र नियमित बचत गर्न सुझाउँछु । भोली आउन सक्ने सम्भावित रोग,शोक र अशक्तताका कारण उक्त परिवारमा आर्थिक क्षति रोक्न र आज गरेको जीवन बीमा त्यस बखत सो परिवारको मलम पट्टी बन्न सकोस् भन्ने मुख्य उद्देश्य हो ।

जोखिम जो कोहीलाई आज भोली अहिले भरे जतिबेला पनि आउन सक्छ। जोखिम न त बाजा बजाएर आउँछ न त खबर गरेर नै । जोखिमले न उमेर हेर्छ न त पैसा छ छैन भनेर बिचार गर्छ न त धनि गरिब छुट्याउँछ न त ठूलो सानो नै भन्छ । तपाई हाम्रो जीवनमा अचानक प्रवेश गर्ने जोखिमले जीवन तहस नहस बनाएरै छाड्छ ।

कुनै पनि घटना, दुर्घटना भएपछि त्यस परिवारका सदस्यहरुले घर व्यवहार चलाउन र छोराछोरी पढाउनकै लागि कुनै पनि तल्लो स्तरमा झरेर काम गर्नु नपरोस् र उनीहरुको आर्थिक स्थितिमा विचलन नआओस भन्ने कुरा उनीहरुलाई प्रष्टयाउदै जीवन बीमा गराउने मेरो प्रयासलाई निरन्तर अगाडि बढाउँदै लैजादैछु ।

आज तपाई हामीले बीमा नगरेकै कारण भोलीको अवकाश प्राप्त जीवन वा रोगले थलिएको बेला वा अशक्तताको समय तहसनहस बनाउँछ। अनि तपाई हाम्रो शेषपछि परिवारले दुःखको सामना गर्नुपर्छ। त्यसैले आर्थिक बचत र सन्ततीको उज्ज्वल भविष्यको लागि जीवन बीमा अनिवार्य बन्दै गएको छ ।
के हो जीवन बीमा?
जीवन बीमा भविष्यको लागि बचत गर्ने एक उत्कृष्ट माध्यम हो भने अर्कातिर कुनै पनि व्यक्तिको जीवनमा भोली आइपर्ने संभावित आर्थिक दुर्घटनाबाट बच्नका लागि बिमित र बीमक बीच भएको कानूनी सम्झौता हो। अर्को शब्दमा भन्ने हो भने जीवन बीमा जोखिम हस्तान्तरण गरि क्षतिपूर्ति प्राप्त गर्ने उपर्युक्त माध्यम हो ।

ग्राहकको आर्थिक क्षमता र ईच्छा अनुसार अनि भोलीको आवश्यकतालाई महशुस गराउँदै बीमा गराउनु मेरो अर्को भूमिका रहन्छ । बीमा कम्पनीहरु र तिनले ल्याएका योजनाहरु के कस्ता छन्, बीमा शुल्क र बीमा गर्दा हुने सुरक्षा र पाइने सेवा सुविधा के कस्ता छन् यिनका बारेमा अवगत गराउन जरुरी हुन्छ । नेपालमा जम्मा १९ वटा जीवन बीमा कम्पनीहरु कार्यरत छन् । सबै कम्पनीहरु राम्रा छन् । जुनमा गरेपनि हुन्छ । तर जति सक्दो चाँडो गर्नुपर्छ । जति छिटो गरियो त्यति नै राम्रो हुन्छ । पहिला अरु व्यवहार मिलाएर बीमा पछि गरौंला भनियो भने नोक्सान आफैंलाई हुन्छ । एक त प्रिमियम बढी तिर्नु पर्छ अर्काे त रोग देखियो भने बीमा गर्न पाइन्न भने त्यसै समयमा कुनै घटना दुर्घटना भयो भने झनै समस्यामा परिन्छ। त्यसैले जीबन बीमालाई हाम्रो जीवनको प्राथमिकतामा राखौं र चाँडै बीमा गरौं। यि कम्पनीहरुले निकालेका योजनाका बारेमा राम्ररी बुझौं र मन परेको योजना छनौट गरी आफुलाई विश्वास लागेको अभिकर्ता मार्फत जीवन बीमा गरौं ।
बीमा कम्पनीले ल्याएका योजनाहरु मध्ये केही बीमा योजनाहरु यस्ता छन्

१. सार्वाधिक जीवन बीमा योजनास ः यस योजना अन्तरगत ११ वर्षदेखि ६५ वर्ष भित्रको व्यक्तिले ७० वर्ष उमेर पुग्न जति वर्ष बाँकी छ त्यति वर्षसम्म राख्न सकिन्छ । जति वर्षको लागि राखिन्छ त्यति वर्ष पूरा भएपछि आफुले बीमा गरेको बिमाङ्क रकम र त्यसको बोनस एक मुष्टरुपमा पाइन्छ ।

२. आजिवन जीवन बीमा ः यस योजनामा दुई पटक रकम पाइन्छ । अबधि पूरा भएपछि बिमाङ्क रकम र बोनस सबै पाइन्छ । त्यसपछि प्रिमियम तिर्नु पर्दैन । तैपनि बीमा कम्पनीले बिमितको जोखिम बहन गरिरहन्छ । १ सय वर्षपुगेपछि फेरी बिमाङ्क रकम बराबरको रकम पाइन्छ। यदि त्यति बेलासम्म बिमित नरहेमा घटना भएपछि लगत्तै हकवालाले पाउँछ ।

३. एनुअल मनि व्याक ९ प्रत्येक वर्ष पाँच प्रतिशत रकम फिर्ता दिन योजना ः यस योजना अन्तर्गत पहिलो प्रिमियम तिरेपछि दोस्रोदेखि अन्तिम प्रिमियम तिरिन्जेलसम्म प्रत्येक वर्ष बिमाङ्क रकमको पाँच प्रतिशत रकम घटाएर तिर्नुपर्छ । कम रकममा ठूलो जोखिम बहन गर्ने बीमा योजनाको रुपमा यसलाई लिइन्छ ।

४. मनि व्याक ९ प्रत्येक ४ र ५ वर्षमा रकम फिर्ता दिने योजना ः खास गरि यो व्यापारी वर्गकालागि उपयुक्त हुन्छ । बिमाङ्क रकमको केही प्रतिशत प्रत्येक ४ र ५ वर्षमा फिर्ता आउँछ । यदि समय अबधी अगाडि नै बिमितको मृत्यु भएको अवस्थामा फिर्ता गरिएको रकम नघटाई बिमाङ्क र आर्जित बोनस एकमुष्टरुपमा हकवालाले पाउँछन् ।

५. लिमिटेड सार्वाधिक योजना ः यस योजना अन्तरगत लामो समय अवधिको बीमा गरेपनि छोटो अवधीसम्म प्रिमियम तिर्न सकिने गरी यो बीमा योजना ल्याइएको छ ।

६. बाल जीवन बीमा योजना ः यस योजना अन्तर्गत जन्मने बित्तिकैदेखि बीमा गर्न सकिन्छ । एक जना बालबालिकाको बीमा गर्दा एकजना अभिभावकको पनि बीमा र जोखिम बहन हुन्छ । एउटै पैसाले अभिभावकसहित एकजना सन्तानको बीमा हुन्छ । जोखिम हस्तान्तरण पनि दुवै जनाको हुन्छ ।

७. एकल भुक्तानी ः यस योजनामा इच्छा गरेको अवधिकोलागि शुरुमै आफुले चाहेको रकम जम्मा गरेर पटक पटक तिरिरहने झंझटबाट बच्न सकिन्छ ।

८. घातक रोग विरुद्धको सुविधा ः यस सुविधामा १८ वटा घातक रोगहरु समेटिएको छ । कुनै पनि योजना लिएर यो सुविधा समावेश गर्न सकिन्छ ।

यो सुविधा लिएको तीन महिना पूरा भएपछि १८ वटा मध्ये कुनै पनि रोग लागेमा बिमितले घातक रोग विरुद्धको सुविधा जति रकमको लिएको छ त्यति नै रकम उपचारको लागि दिन्छ ।
जीवन बीमा आम्दानीको क्षती रोकी आर्थिक संरक्षणकालागि गरिने वचत हो ।
जीवन बीमा गर्दा के के सुविधा पाइन्छ त? अर्थात भविष्यमा आउन सक्ने जोखिमलाई कसरी हस्तान्तरण गर्छ जीवन बीमाले?

(क)बीमाले जीवनको रक्षा नगर्ला तर अवकाश प्राप्त जीवनमा आफुखुशी खर्च गर्न र सुखी जीवन बिताउन टेवा पुर्याउँछ ।

आफ्नो कमाइको एउटा सानो अंशबाट जीवन बीमा गरियो भने नजानिदो तरिकाले बचत भैरहन्छ । अवधी पूरा भएपछि निस्किएको रकम छोराछोरीको शिक्षामा, व्यापार व्यवसाय संचालन गर्न वा त अवकाश प्राप्त जीवनमा खुशीमा जीवन बिताउन मद्दत गर्छ । अझ भनौं यो स्वार्थी बन्दै गएको दुनियाँको बिचमा हुर्किएका आफ्नै सन्तानको माझमा निस्सासिइ रहेका बृद्व बृद्वा आमाबुबाहरुले स्वतन्त्र र निस्फिक्री भएर जीवन जीउन र आफुखुशी खर्च गर्न सक्नु हुन्छ । कसैको आशमा हात थाप्नु पर्दैन ।
(ख) स्थायी अशक्तता भएमा यदि स्थायी अशक्त भएको अवस्थामा बिमाङ्क रकमको आधारमा १०वर्षसम्म मासिक खर्च कम्पनीले व्यहोर्छ र बाँकी रहेको किस्ता छुट हुन्छ तिर्नु पर्दैन ।

(ग) घातक रोग विरुद्धको सुविधा ः यदि जीवन बीमा गरेको तीन महिनापछि १८ वटा मध्ये कुनै पनि घातक रोग लागेमा जति रकमको सुविधा लिएको छ त्यति नै रकम उपचार खर्च कम्पनीले व्यहोर्छ । जसले ठूलो धन राशी र जनको क्षति हुनबाट बचाउँछ । किनकी उपचारकालागि खर्च जुटाउने झंझटबाट मुक्त भइन्छ अनि डाक्टरले रोग प्रमाणित गर्ने बित्तिकै उपचार खर्च पाइने हुँदा रोग धेरै फैलिन नपाई उपचार गर्न पाइन्छ र रोग चाँडै निको हुन्छ ।

यदि बिमितको मृत्यु भएमा
(क) दुर्घटनाबाट मृत्यु भएमा बीमाङ्क रकममा सोही बराबरको थप रकम र त्यस अवधीको बोनस सहित एकमुस्ट रकम परिवारले पाउँछ ।
(ख) यदि प्राकृतिक (रोग लागेर ) मृत्यु भएको अवस्थामा नियमितरुपमा जति किस्ता तिरेको भएपनि बीमाङ्क रकम र त्यस अवधीको बोनस एकमुष्ट रुपमा परिवारले पाउँछ ।

यदि बाल बीमा गरेको भए बिमित बच्चाको प्रस्तावकको स्थायी अशक्तता भएको अवस्थामा बीमित बच्चा १६ वर्ष नपुगुञ्जेल बिमाङ्क रकमको १प्रतिशत मासिक खर्चको रुपमा दिन्छ र किस्ता पनि छुट हुन्छ। अवधी पूरा भएपछि बिमाङ्क रकम र त्यसको बोनस एकमुष्ट रूपमा दिन्छ ।
प्रस्तावकको मृत्यु भएमा मृत्यु भएको थाहा पाउने बित्तिकै बीमाङ्क रकम बराबरको रकम अग्रिम भुक्तानी गर्छ। त्यसपछि बीमित बच्चा १६ वर्ष नपुगुञ्जेल बिमाङ्क रकमको १प्रतिशत मासिक घर खर्चको रुपमा दिन्छ र किस्ता पनि छुट हुन्छ।बीमा चलिरहन्छ। अवधी पूरा भएपछि सबै पैसा फिर्ता पाइन्छ । यदि जीवन बीमा गरेको छ भने त्यसले आर्थिक क्षती हुन दिँदैन ।